Luke 11

Iesus God ko mɨgeir arazibar men sure gami

(Matyu 6:9-15 ko 7:7-11)

1Dughiar mam Iesus danganir mamɨn ikia God ko mɨgei. Egha a gɨvazɨma, an suren gumazir mam a mɨgei, “Ekiam, nɨ God ko mɨgeir arazibar en sure damu, mati Jon uan suren gumazibar sure gamizɨ moghɨn.” 2Egha Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Nɨ God ko mɨkɨmɨva, kamaghɨn mɨkɨm:

‘En Afeziam, nɨn ziam bar zue, ezɨ arazir kuraba an saghon iti.
Eghtɨ Dughiar Nɨ Bizibagh Ativamim, a izɨ.
3Nɨ dughiaba meng en dagheba vaghvagh e danɨng,
dughiar zurara apir dagheba e danɨngigh.
4Ezɨ tina arazir kurabar e gami, e men arazir kuraba gɨn amadi.
Kamaghɨn amizɨ, nɨ en arazir kuraba gɨn amadagh.
Egh e ateghtɨ, e osɨmtɨzibar aven ikɨtɨ bizitam en navim bɨraghtɨma,
e arazir kuratam damighan kogham.’”

5Ezɨma Iesus kamaghɨn uan suren gumazibav gei, “Ian tongɨn gumazitam namakatam ikɨva, egha dɨmagarir arɨzimɨn a bagh mangɨva, egh kamaghɨn a mɨkɨmam, ‘Namakam, nɨ daghetaba nan akuragh. Nan akar gumazim tuavimɨn iza na batozɨ, kɨ a danɨngamin dagheba puvatɨ.’

7“Eghtɨ, gumazir dɨpenimɨn aven itim kamaghɨn an akam ikaragham, ‘Nɨ ingangarim na danɨngan markɨ. Kɨ tiar akam asaragha gɨfa, egha uan boriba koma akui. Kamaghɨn kɨ dɨkavighɨva bizitam nɨ danɨngan kogham.’ 8Ezɨ kɨ ia mɨgei, dɨpenir ghuavim dɨkavighɨva uan namakam puvatɨzir biziba bar a danɨngam. A bizir kaba uan namakam danɨngan ifongezir pu, egha an a ganɨngi. An namakam a dɨmvɨra ikian, an aghuagha egha dɨkavigha iza bizir a bar ifongeziba a ganɨngi.”

9Egha Iesus mɨgɨa ghua kamaghɨn mɨgei, “Ia God ko mɨkɨm, egh biziba bagh an azang, eghtɨ a da isɨ ia danɨngam. Egh ia biziba bagh ruiva, ia da bativam. Egh ia tiam gafughafughtɨ, God ia bagh tiam kuigham. 10Gumazir Godɨn azaiba, me biziba isi. Ezɨ gumazir biziba bagha ruim, da batifi. Eghtɨ gumazir itiam gafughagham, God a bagh akuigham.

11“Egh ian boritam uan afeziam osiriba bagha an azangsɨghtɨma, eghtɨ a kuruzitam a danigam, o? 12Egh borim tuarir aroriam bagh uan afeziamɨn azangsɨghtɨma, a tuighakam a danigam, o? 13Ia afeziar arazir kurabagh amiba, ia zurara bizir bar aghuiba uan boribagh anɨdi. Egha ia kamagh deraghvɨra fogh, guizbangɨra ian Afeziar uan Nguibamɨn itim bar akueghvɨra uan Duam isɨ gumazir a ko mɨgeibar anɨngam.”

Me ghaze, Iesus duar kuram ko ingari

(Matyu 12:22-30 ko Mak 3:20-27)

14Ezɨ Iesus duar kurar gumazim gamima a mɨgeir puvatɨzim a batoke. Ezɨ duar kuram anetaghizɨ, gumazir mɨgeir puvatɨzim datɨrɨghɨn mɨgei. Ezɨma gumazamiziba dɨgavir kuram gami. 15Ezɨ marazi ghaze, “A Belsebulɨn gavgavimɨn duar kuraba batosi, a duar kurabar gumazir dapanim.”
(11:15) Satanɨn ziar mamra kara, Belsebul.
16Ezɨ marazi Iesus basamasa egha ghaze, “Nɨ Godɨn gavgavimɨn mirakelɨn arazitam damightɨ, an overiamɨn ikegh izighrɨtɨ, e an ganigh fogham.” 17Ezɨ Iesus men nɨghnɨzibagh fogha, egha me mɨgei, “Kantrin tamɨn gumaziba uari tuiragh uari uariv soghɨva egh men dabirabim ikuvigham. Eghtɨ dɨpenir vamɨran itir darazi uariv sogh, egh uari abigh egh men dabirabim ikuvigham. 18Ia ghaze, kɨ ti Satanɨn gavgavimɨn duar kuraba batosi. Kamaghɨn amizɨ, kɨ ian azaragha ghaze, Satan uan adarazi ko uari abigh uariv sogh, egh me manmaghɨn tugh gavgavigh bizibar ganamin gavgavim ikiam? 19Ia ghaze, kɨ Belsebul da gavgavim isa duar kuraba batosi. Ezɨ kamaghɨn, tina ian adarazir akurvazima, me duar kuraba batosi? Ian adarazi amir araziba, darara ian akagha ghaze, ia paza na mɨgei. 20Eghtɨ kɨ Godɨn gavgavim inighɨva duar kuraba batoghtɨ, eghtɨ bizir kam ian akaghtɨ, ia kamaghɨn fogh suam, God Bizibagh Ativamin Dughiam ia batogha gɨfa. 21Eghtɨ gumazir gavgavitam mɨdorozir biziba bar da inigh egh uan dɨpenim bagh gantɨ an biziba bar deraghvɨra ikiam. 22Eghtɨ gumazitam bar gavgavigh a gafiragh a ko uaning mɨsogh, egh a gafiragh, egh an mɨdorozir bizir a gami a gavgavigha ikia mɨsoziba inigh, mangɨ da tuiragh a da isɨ gumazir igharazibar anɨngam. 23Tina nan namakam puvatɨ, a nan apanim. Ezɨ gumazim nan akuragha gumazamiziba akumakuir puvatɨ, gumazir kam men gɨntɨzima me tintinibar zui.”

Duar kuram uamategha ize

(Matyu 12:43-45)

24Ezɨ Iesus mɨgɨa ghua ghaze, “Duar ikuratam gumazitam ategha dɨpaba puvatɨzir danganibar arua ikiamin danganiba buri, egha a tam batozir puvatɨgha, egha uabɨ mɨgɨa ghaze, ‘Kɨ uamategh faragha ikezir dɨpenimɨn mangam.’ 25Egha a uamategha ghua garima, me dɨpenim avizɨ, a bar zuezɨma an itir biziba bar deragha iti. 26Egh duar kurar kam mangɨ, 7 plan duar kurar a gafiragha arazir kurabagh amiba, men aku izam. Egh me mangɨ, dɨpenir kamɨn ikiam. Gumazir kam faragha paza ike, egh a datɨrɨghɨn bar pazavɨra ikiam, eghtɨ an dabirabim a faragha ikezir dabirabim bar a gafiragh bar ikuvigham.”

Gumazir manaba bar akuegham?

27Ezɨ Iesus bizir kabav gɨavɨra itima, amizim gumazamizibar torimɨn ikia dɨa mɨgei, “Amizir kam nɨ bategha oteba nɨ ganɨdi, a bar akongegh.” 28Ezɨ Iesus a ikara, “Ezɨ tina nan Afeziamɨn akam baragha egha an gɨn zui, a bar akongegh.”

Mirakelɨn azangsɨzim

(Matyu 12:38-42 ko Mak 8:12)

29Ezɨma gumazamiziba otiva izavɨra itima, Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Datɨrɨghɨn itir gumazamiziba bar ikufi. Me mirakelɨn arazir kɨ damightɨ me ganigh foghamim bagha azangsɨsi. Eghtɨ kɨ arazitam me danigan kogham. God Jona gamizir arazimɨn mɨn, me arazir kamɨn ganam. 30Kamaghɨn amizɨ, Jona nguibar ekiam, Niniven gumazamiziba arazim men aka, ezɨ kamaghɨra Gumazibar Otarim datɨrɨghɨn itir gumazamiziba arazim men akagham. 31Fomɨra Seban Amizir Atrivimɨn nguazir kamɨn saghon ikegha Solomonɨn fofozir aghuimɨn akaba baraghasa ize. Ezɨ gumazir mam bar Solomon gafiragha ian tongɨn iti. Kamaghɨn amizɨ, Gumazamiziba Godɨn Kotiamɨn Tuivamin Dughiamɨn, Seban Amizir Atrivim tugh datɨrɨghɨn itir gumazamizibar arazir kurabar gun mɨkɨmam. 32Eghtɨ Godɨn Kotɨn Dughiamɨn, Nineven gumazamiziba dɨkavigh ian arazir kurabar gun mɨkɨmam. Ia fo, Nineven adarazi Jona akunizir akam baregha navibagh ira. Ezɨ Gumazir datɨrɨghɨn ian tongɨn itir mam, a bar Jona gafira!”

Nɨn damazimning mɨkarzimɨn angazangarim

(Matyu 5:15 ko 6:22-23)

33Ezɨ Iesus ghua kamaghɨn mɨgei, “Gumazitam lam gaborogha danganir mogometamɨn a modozir puvatɨ, o a isava itarir ekiamɨn aven amadazɨ pu. Puvatɨ, anesɨ an danganimram anefagham. Eghtɨ tina aven izɨ, an angazangarimɨn ganam. 34Damaziba, da lamɨn mɨn namnamɨn angazangarimɨn mɨn iti. Egha damazim derazɨ, nɨn namnam angazangarim bar a gizɨfa. Eghtɨ nɨn damazim ikuvightɨma, nɨn namnam, mɨtatem anevaragham.
(11:34) Israelba kamaghɨn nɨghnɨsi, nɨn damazimning angazangarim puvatɨghtɨ, me suam nɨ akurvazir puvatɨ.
35Kamaghɨn amizɨ, nɨ ua bagh deravɨra gan, angazangarir nɨn itim, mɨtarmem an epazagham. 36Kamaghɨn amizɨ, angazangarim bar nɨn mɨkarzim gizɨvaghtɨ, eghtɨ mɨtarmem tong an epazaghan koghtɨ, nɨn mɨkarzim bar angazangarimɨn ikiam, mati lamɨn angazangarim nɨ gisirazɨ moghɨn.”

Farisiba ko Judan arazibagh fozir gumaziba, arazir kurabagh ami

(Matyu 23:1-36 ko Mak 12:38-40 ko Luk 20:45-47)

37Ezɨma Iesus mɨkemegha gɨvazɨma, Farisin mam Iesus ko damasava an gighamizɨma, ezɨ Iesus an dɨpenimɨn aven ghugha dagher dakozim gapera. 38Ezɨ Farisi garima, Iesus ruezir puvatɨgha a koma api. Ezɨ a kamaghɨn ganigha aguaghfa.

39Ezɨ Ekiam kamaghɨn a mɨgei, “Ia Farisiba, ia kapba ko itariba azenan da rua da zue, ezɨ ian aven navir averiaba bar kufi. Okɨmakɨam koma arazir kuraba, ia dagh ami. 40Ia bar gumazir onganiba! God azenan ingarizir biziba, a uaghan aven dar ingari? 41Eghtɨ ia bizir itaribar aven itiba isɨva gumazir onganaraziba me danɨng, eghtɨ biziba bar ian zuegham.

42“Ia Farisiba, ia ghaze, ia uan azenibar itir zuravariba tongɨra da tuiragh, egh akuaba isɨ God danɨng. Egha ia Godɨn arazir aghuim ko a gifongezir arazim ataghrasi. Egha ia arazir kabar amuasa gavgavigh, egh uaghan arazir maba ataghraghan kogham. Kamaghɨn amizɨ ia bar kuvigham!

43“Ia zurara God ko mɨgeir dɨpenibar dabirabir danganir aghuariba iniasa bar ifonge. Egha uaghan maketɨn danganiba me dughiaba ia danɨngasa, ia bar ifonge. Kamaghɨn amizɨ, ia bar ikuvigham.

44“Ia mati matmatiar me gan foghan koghamibar mɨn iti. Eghtɨ gumaziba me gisɨn daruam. Egh Godɨn damazimɨn zueghan kogham. Kamaghɨn amizɨ, ia bar kuvigham!”

45Ezɨ Judan arazibagh fozir gumazir mam a ikara, “Tisa, nɨ bizir kabav gɨa, uaghan e gasɨghasɨsi.”

46Ezɨ Iesus a ikara, “Ezɨ ia Judan arazibagh fozir gumaziba, ia gumazamiziba osɨmtɨziba me garɨzima me da ateran ibura. Ezɨma ia uari, uan dafaribar men akuragh bizitam aterir puvatɨ. Kamaghɨn amizɨ, ia bar kuvigham! 47Ian inazir afeziaba Godɨn akam inigha izir gumazibav soghezɨma me ariaghɨre. Ezɨ ia me bagha dagɨar mozir aghuiba okoregha men aghariba mozibagh arɨki. Kamaghɨn amizɨ ia bar ikuvigham! 48Ezɨ ia arazir kam gumazibar akakagha ghaze, ian inazir afeziaba amir arazir kam dera. Ezɨ me Godɨn akam inigha izir gumazibav soghezɨ da ariaghɨre, ezɨ ia me bagha mozibagh ami. 49Bizir kam bagha, Godɨn fofozim kamaghɨn mɨgei, ‘Kɨ me bagh nan akam inigha izir gumaziba koma aposelba amangam, eghtɨ men tarazi, me me mɨsoghtɨma, me arɨghɨram. Eghtɨma igharaziba, me arazir kurabar me damuam! 50Fomɨra nguazir kam otozir dughiam, Godɨn akam inigha izir gumaziba, me me mɨsoghezɨ me arɨaghɨra, ezɨ arazir kam iza datɨrɨghɨn tu. Kamaghɨn amizɨma ia datɨrɨghɨn iti darasi, men ivezim iniam. 51Ezɨ modorozir arazir kam, an Abelɨn dughiamɨn tugha iza Sekaraian dughiam. Gumazir kam, Sekaraia, me ofan danganim ko Godɨn Dɨpenimɨn tɨzimɨn a mɨsoghezɨma an areme. Ezɨ kɨ ia mɨgei, arazir kurar kabar ivezim gumazir datɨrɨghɨn itiba bativam.

52“Ia Judan arazibagh fozir gumaziba Godɨn fofozimɨn tiar akamɨn kiba inigha ghue. Ia uari aven ghuezir puvatɨ. Egha aven mangamin gumazibar tiar akam apɨri.” 53Egha Iesus danganir kam ataghrazima, Judan arazibagh fozir gumaziba koma Farisiba, me akar kurabar a mɨgei. Egha azangsɨzir avɨribar a gami. 54Egha an gari, a bizitam pazɨva a mɨkemeghtɨma, me an suigham.

Copyright information for MSY